گیربکس متغیر پیوسته (CVT)
همان طورکه پیش‌تر نیز گفته شد، گیربکس (Transmission) یکی از اجزای اصلی خودرو می‌باشد و اهمیت آن کم تر از موتور نیست. امروزه با پیشرفت فناوری در صنعت خودروسازی، گام های ارزشمندی در جهت طراحی و ساخت نوع پیشرفته ای از گیربکس ها تحت عنوان گیربکس متغیر پیوسته (Continuously Variable Transmission) برداشته شده است.
تعویض دنده ها در این نوع گیربکس‌ها به طور نامحسوسی انجام می شود و در مقایسه با گیربکس های معمولی، مصرف سوخت آن ها نیز بهینه‌تر است؛ زیرا سرعت موتور هر چقدر باشد، گیربکس دربهینه ترین حالت ممکن تنظیم می‌شود تا سوخت کم‌تری مصرف شود. در این نوع گیربکس ها نیازی به کلاچ نیست و در آن ها از چرخ دنده استفاده نمی‌شود . سیستم این نوع گیربکس ها در واقع بر پایه دو فولی است که توسط یک تسمه به هم متصل شده اند. به همین دلیل است که تغییر در نسبت دنده ها، به طور نامحسوس و غیرمرحله‌ای از حداقل تا حداکثر انجام می‌شود .
گیربکس متغیر پیوسته از اجزای گوناگونی تشکیل شده است که از مهم‌ترین آن ها می توان به فولی ورودی، فولی V- خروجی، و یک تسمه فلزی یا لاستیکی اشاره کرد. در صورتی که تسمه مورد استفاده از نوع لاستیکی باشد، باید انواع شکل با فولی‌ها بیش‌تر است. در شکل های بالا V- شکل آن ها را انتخاب نمود؛ زیرا سطح تماس تسمه‌های لاستیکی نحوه قرارگیری هر دونوع تسمه فلزی و لاستیکی نشان داده شده است .قطعه اصلی سیستم گیربکس متغیر پیوسته، فولی است. هر فولی، از دو مخروط تشکیل شده است که با شیب 20 ° روبروی هم قرار گرفته‌اند .زمانی که دو مخروط از هم فاصله می‌گیرند، ضخامت فولی بیش‌تر می‌شود و تسمه در قسمت پایین‌تری در شکاف فولی قرار می‌گیرد. بدین طریق،شعاع تسمه دور فولی کاهش می‌یابد. به طور عکس، وقتی دو مخروط به هم نزدیک می‌شوند، ضخامت فولی کم‌تر می‌شود و تسمه در قسمت بالاتری در شکاف فولی قرار می‌گیرد. ازاین رو، شعاع تسمه دور فولی افزایش می‌یابد .گفتنی است، گیربکس متغیر پیوسته می‌تواند با استفاده از فشار هیدرولیکی، نیروی گریز از مرکز، یا کشش فنر، نیروی مورد نیازجهت تنظیم فاصله بین مخروط ها در هر فولی را فراهم کند.
فولی ها با هم کار می‌کنند و قطر آن ها همواره در حال تغییر است. یکی از فولی ها که فولی محرک یا فولی ورودی نام دارد، به میل لنگ موتور متصل است و انرژی موتور از این قسمت وارد سیستم انتقال قدرت می‌شود. دومی که فولی چرخنده نامیده می‌شود، توسط فولی اول می‌چرخد و با دریافت انرژی از موتور، آن را به محور چرخ ها منتقل می‌کند . وقتی که ضخامت فولی اول افزایش می یابد، از ضخامت فولی دوم کاسته می‌شود و تسمه همواره به صورت کشیده شده باقی می‌ماند. هنگامی که ضخامت فولی ها نسبت به یکدیگر تغییر می‌کند، بی نهایت نسبت دنده مختلف، از کم به زیاد، به وجود می آید. به طور مثال، وقتی شعاع تسمه در فولی محرک، کم و در فولی خروجی، زیاد باشد، سرعت دوران فولی خروجی کاهش می‌یابد و باعث ایجاد دنده پایین‌تری در خودرو می شود. به طور عکس، وقتی شعاع تسمه در فولی محرک، زیاد و در فولی خروجی، کم باشد، سرعت دوران فولی خروجی افزایش می‌یابد و باعث ایجاد دنده بالاتری در خودرو می‌شود. بنابراین، گیربکس متغیر پیوسته بی‌نهایت دنده دارد و می‌تواند در هر زمانی با هر دور موتوری کار کند.
